Er zijn momenten dat alles duidelijker is dan anders. Als de wind guur wordt, de regen gestaag valt en het geluid van spelende kinderen op straat wegsterft, is het tijd van bezinning. Het eind van het jaar is in zicht en we stellen onszelf de vraag of we alles hebben gedaan wat we voor dit jaar van plan waren.
Nu is het pas halverwege december, nog wat vroeg voor zulke mijmeringen, maar aan de andere kant geloof ik in terugkijken om te leren. Dan is het best fijn dat je nog twee volle weken in het verschiet hebt om een inhaalslag te maken.
Vanuit de anonimiteit
Een van mijn missies voor afgelopen jaar, was doorgaan met de strijd tegen taboe’s en stigma’s rondom depressie. Zoals de depressie eenzaam is, is de strijd tegen deze taboe’s dat ook. Althans, zo heb ik het ervaren. Een boek schrijven is niet genoeg. Je moet zorgen dat het gelezen wordt. Dat je over het onderwerp mag vertellen. Dat je gezien wordt. En dat dan vanuit anonimiteit. Het inschakelen van andere media valt niet mee. Want ze kennen je naam niet.
Aanhaken dus. Want de strijd tegen het taboe gaat door. Ik schoof aan tafel bij de talkshow van Echt Esther voor Radio Aalsmeer. Ik gaf enkele lezingen, sprak op de Uitmarkt in Amsterdam met bezoekers van de kraam van de Uitgever, Futuro, van mijn roman Halverwege het einde en leverde mijn bijdrage aan de vijfdelige podcastserie Verstrikt van Maarten Dallinga voor Omroep Gelderland, over omgaan met zelfmoord. Stuk voor stuk enerverende projecten die me waardevolle gesprekken opleverden en me ook eens te meer duidelijk maakten hoeveel taboedoorbrekend werk nog nodig is voor dit onderwerp.
Lekker opbeurend
En dan staat daar de zak van Sinterklaas, als aankondiging van de maand waarin ongetwijfeld de meeste cadeau’s langs de kassa gaan. Heeft iemand ooit geteld hoeveel boeken er in december verpakt worden in cadeaupapier?
Mijn collega-schrijvers maken mooie foto’s of ludieke filmpjes om hun boek aan te prijzen. En dan rijst de vraag: hoe doe je dat, met een boek over depressie en zelfmoord? Op een post van mij waarin ik aandacht vroeg voor Halverwege het einde, kwam een reactie: lekker opbeurend, zo’n depressieverhaal met de Kerst.
In december lachend aan tafel
Tja. Dat misschien niet. Maar ook met Kerst zijn mensen depressief. Ook met de feestdagen passeren zelfmoordgedachten. Juist het niet mogen bestaan van zulke gevoelens en gedachten kan verstikkend werken voor degene die ze heeft. De druk kan enorm oplopen als je netjes op moet zitten en je best moet doen om tenminste die twee avonden in december lachend aan tafel te zitten en met oud en nieuw de beste wensen moet geven en ontvangen en dat het liefst ook nog allemaal gemeend.
Daarom: Geef mijn boek. Lees mijn boek. Ook in december. Je geeft zoveel meer. Je geeft erkenning en begrip. Je laat iemand weten dat er tijdens de feestelijkheden ook ruimte is om uit dat alles verstikkende isolement te komen, er te zijn. Zonder voorbehoud, omdat je weet dat het niet voor iedereen altijd feest is, ook al is het Kerst.
